95
Prof. Bohdan Hud
„Ukraińcy i Polacy na Naddnieprzu,
Wołyniu i w Galicji Wschodniej
w XIX i pierwszej połowie XX wieku.
Zarys konfliktów społeczno-etnicznych”
Czy Rzeź Wołyńska, której 75. rocznicę obchodzimy w 2018 roku, miała swoje podłoże w XIX-wiecznych relacjach ludności polskiej i ukraińskiej? Odpowiedzi na to pytanie poszukuje w swej książce profesor Bohdan Hud z Uniwersytetu Lwowskiego, specjalista w zakresie konfliktów i stosunków ukraińsko-polskich.
Autor kieruje się hipotezą francuskiego historyka Daniela Beauvois, który wiele lat temu stwierdził, że okropna rzeź wołyńska w 1943 roku miała swe głębokie korzenie historyczne. Drugie, uzupełnione i poszerzone wydanie książki przedstawia ważniejsze aspekty konfliktu ukraińsko-polskiego na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci w różnych kontekstach: społecznym, ekonomicznym, religijnym i etnicznym.
Takie podejście pozwala na kompleksową ocenę napięć między Ukraińcami i Polakami. Nie ogranicza się bowiem do badania ostatnich kilkudziesięciu lat, lecz uwzględnia często pomijaną politykę polskich elit społecznych wobec ludności ruskiej/ukraińskiej Prawobrzeżnej Ukrainy i Galicji Wschodniej w ciągu ponad 150 lat.
W poszukiwaniach głównych przyczyn polsko-ukraińskich animozji czasów najnowszych autor wychodzi poza ramy „komfortowego” z naukowego punktu widzenia okresu międzywojennego. Poszczególne rozdziały poświęca najważniejszym etapom współistnienia Ukraińców i Polaków na wspólnym terytorium w okresie zaborów, Rewolucji Ukraińskiej 1917–1921 r., Drugiej Rzeczypospolitej i drugiej wojny światowej. Autor opiera swoje wnioski na bogatym materiale archiwalnym i najnowszej, naukowej i popularnonaukowej, literaturze przedmiotu. Dzięki temu książka stanowi kompendium wiedzy o stosunkach polsko-ukraińskich.
Bohdan Hud – prof. dr hab., specjalista w zakresie konfliktów i relacji ukraińsko-polskich w XIX i XX wieku, a także problematyki wschodniego wymiaru integracji europejskiej. Dyrektor Instytutu Integracji Europejskiej Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki we Lwowie. Autor książek „Trudna droga do porozumienia” (1997), „Ukraińcy i Polacy: kto winien?” (2000), „Zagłada Arkadii” (2006), „Konflikty ukraińsko-polskie czasów najnowszych” (2011), „Ukraińcy i Polacy na Naddnieprzu i w Galicji Wschodniej w XIX i pierwszej połowie XX wieku” (2013). Współautor scenariuszy filmów dokumentalnych: „Trudne braterstwo” (1998), „Braterstwo broni w służbie pokoju” (2000). Członek Polsko-Ukraińskiego Forum Partnerstwa.
Prof. Bohdan Hud jest pierwszym laureatem nagrody imienia Iwana Wyhowskiego ufundowanej przez czołowe polskie uniwersytety – m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Adama Mickiewicza i Katolicki Uniwersytet Lubelski. Nagroda ta ma na celu honorowanie zasług obywateli Ukrainy w rozwoju nauki, kultury i życia publicznego, w kształtowaniu i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie oraz budowaniu demokratycznej Ukrainy – skierowanej ku Europie, uwzględniającej najlepsze tradycje dawnej Rzeczypospolitej oraz historyczne, współczesne i przyszłe związki Ukrainy z Polską i Europą. Dzięki części stypendialnej tej nagrody prof. Bohdan Hud mógł prowadzić prace naukowe, które doprowadziły do wydania niniejszej publikacji.