Jak dziś w Warszawie kultywowane są tradycje kultury żydowskiej?
Najbardziej znaczący wpływ na rozwój bogatej kulturowo społeczności warszawskiej mieli bez wątpienia polscy Żydzi, którzy od blisko tysiąca lat zamieszkiwali tereny Polski, a ich liczba w Warszawie stanowiła blisko jedną trzecią ogólnej liczby mieszkańców ówczesnej stolicy Polski. Ślady tej obecności przetrwały do dziś, a wiedza na temat kultury żydowskiej szerzona jest na rozmaite sposoby.
Ulicami przedwojennej żydowskiej Warszawy
W zgiełku i gwarze ulic przedwojennej Warszawy obecnych było wiele kultur i tradycji z całego świata. Co rusz słychać było jidysz, na miejskich marketach żydowscy kupcy sprzedawali ręczne wyroby rzemieślnicze, muzycy grali popularne żydowskie melodie, a z otwartych okien docierały zapachy swojskich potraw. Choć demografia Warszawy uległa dużej zmianie od czasów drugiej wojny światowej, tradycje żydowskie są wciąż obecne i pielęgnowane w stolicy Polski.
Codzienność polskich Żydów szczegółowo przedstawiają ekspozycje Muzeum Historii Żydów Polskich mieszczącego się w warszawskim Muranowie – dawnej dzielnicy żydowskiej. W nowoczesny sposób prezentują ponad tysiącletnią historię wspólnego życia Polaków i Żydów na ziemiach polskich. Nieopodal Muranowa, na ulicy Tłumackie, mieści się Żydowski Instytut Historyczny, gdzie odwiedzający mają możliwość uczestniczenia w wielu cyklicznych imprezach szerzących kulturę żydowską.
Na Placu Grzybowskim mieści się Teatr Żydowski założony już w 1950 roku przez żydowską aktorkę Esterę Rachelę Kamińską. Jest to jedyna tego typu placówka w Polsce, a repertuar zawiera zarówno spektakle w języku polskim, jak i w jidysz. Przy ulicy Waliców 14 w Warszawie znajduje się kamienica, w której w czasie istnienia getta warszawskiego mieszkał żydowski poeta i autor piosenek Władysław Szlengel, a także żydowski etnograf – Menachem Kipnis. Na ulicy Chłodnej, która częściowo znajdowała się w obrębie getta warszawskiego, po renowacji w 2011 roku upamiętniono pomnikiem Kładkę Pamięci – miejsce, w którym w 1942 roku zbiegały się granice małego i dużego getta.
W rytmie żydowskiej muzyki i filmu żydowskiego
Od 11 lat w Warszawie organizowany jest Festiwal Warszawa Singera – pierwsza edycja miała miejsce w 2004 roku, czyli w rocznicę śmierci Beshevisa Singera, zdobywcy nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Kilkunastodniowa impreza odbywa się w wielu miejscach stolicy jednocześnie, a publiczność ma szansę poznać żydowską muzykę, kuchnię czy sztukę uliczną. Specjalnie na tę okazję Warszawę odwiedzają słynni muzycy żydowscy z całego świata.
O szerzenie znajomości żydowskiej muzyki w Warszawie dba również Festiwal Nowa Muzyka Żydowska, podczas którego publiczność ma możliwość poznania współczesnej twórczości inspirowanej muzycznym dziedzictwem społeczności żydowskiej.
Od 13 lat organizowany jest także Warszawski Festiwal Filmów o Tematyce Żydowskiej. Tegoroczna edycja dedykowana jest Mike’owi Nicholsowi, a nagrody (Kamery Dawida) przyznane zostaną w dwunastu kategoriach. Siostrzana edycja imprezy odbywa się od dziesięciu lat w Los Angeles (Los Angeles Jewish Film Festival).