Czy wiesz że ……
Powszechnie uważa się, że chrzest Polaki odbył się w 966 roku. Taki rok podają podręczniki informując jednocześnie że to najbardziej prawdopodobna data.
Kiedy naprawdę doszło do chrztu Polski?
– To wbrew pozorom bardzo trudne pytanie, gdyż nie zachowało się żadne źródło z X wieku, a w Polsce także z XI wieku, które przekazałoby o chrzcie Polski nawet krótką wzmiankę. Najstarsza informację znajdziemy w Kronikach Thietmara z Merseburga i została zapisana w Niemczech w XI wieku, około 50 lat po chrzcie Mieszka. W początkach XII wieku, a więc około 150 lat po chrzcie, jako druga została zapisana opowieść w Kronice Galla Anonima. Ani Thietmar, ani Gall nie wymienili daty chrztu.
– W XI-XII wieku, głównie na podstawie przekazów ustnych, ukształtowały się dwie różne tradycje o wydarzeniach związanych z chrztem Polski. Różnica polegała na tym, że były dwie grupy źródeł: roczniki i kroniki średniowieczne które w odmienny sposób przekazywały zarówno kolejność wydarzeń, jak i datę chrztu. Według roczników Mieszko ochrzcił się już po ślubie z Dobrawą, w roku 965, 966 lub 967, a według kronik najpierw doszło do chrztu księcia, a dopiero potem zawarto małżeństwo, czyli chrzest miał miejsce w roku 960, 964 lub 965.
– Jedna z wersji mówi nawet o tym że Mieszko dołączył do trzódki pańskiej w Niemczech w Ratyzbonie – tak pisał choćby profesor Dowiat, jednak gdyby chrzest odbył się w Bawarii, biskup Ratyzbony Michał rozpowiadałby o swoim sukcesie na lewo i prawo. Informacja przeniknęłaby do miejscowych roczników i do kronik. Tymczasem w niemieckich źródłach w ogóle nie zauważono chrztu Mieszka. Wspomniał o nim dopiero pół wieku później kronikarz Thietmar. Również on nie zająknął się ani słowem o tym, że do wydarzenia doszło w Niemczech.
– Jednak kilka miesięcy przed rzekomym chrztem książę gościł na dworze cesarskim i został uznany za oficjalnego przyjaciela imperatora Ottona I Wielkiego. Był to tytuł przyznawany niezwykle rzadko, a barbarzyńscy książęta jakim był w tym czasie Mieszko w zasadzie nigdy nie mogli liczyć na amicitię cesarza. Dla księcia Wielkopolski Otton zrobił wyjątek, najwidoczniej był więc szczerze zainteresowany dalszymi losami państwa Piastów.
– Za najstarszy zapis chrztu uważa się informację w Roczniku dawnym, która prawdopodobnie pochodzi z XII wieku. W dwóch krótkich zapiskach autor Rocznika podał, że w roku 966 Dobrawa przybyła do Mieszka, a ten w roku 967 przyjął chrzest: DCCCCLXVI Dubrovka venit ad Miskonem; DCCCCLXVII Mysco dux baptizatur. Po 1266 roku autor rocznika kapituły krakowskiej podczas przepisywania informacji z dawniejszego rocznika zmienił datę chrztu na rok 966. Nie wiadomo dlaczego tak uczynił.
– Gall Anonim w XII wieku napisał tekst w którym opisał Mieszka, który chciał pojąć za żonę Czeszkę Dobrawę, ta jednak odmówiła poślubienia go jeśli nie zarzuci owego zdrożnego obyczaju i nie przyrzeknie zostać chrześcijaninem. Gdy zaś on na to przystał, że porzuci ów zwyczaj pogański i przyjmie sakrament wiary chrześcijańskiej, pani owa przybyła do Polski z wielkim orszakiem dostojników świeckich i duchownych.
– W poznańskim starym roczniku 1253-1261 zanotowano, że Mieszko przyjął chrzest w roku 960, a dopiero potem przekazano mu Dobrawę, zaś małżeństwo zawarto w roku 965: Anno Domini 960 Mesco dux Polonie, primus christianus Polonus, baptizatus est. Cui anno Domini 965 Dambrouca filia ducis Boemorum tradita est in uxorem, de qua anno Domini 967 natus est pius Boleslaus
– Reasumując wcale nie wiadomo kiedy tak naprawdę odbył się chrzest naszego księcia, a tak samo nie wiadomo w 100 % gdzie ta uroczystość się odbyła.
Ireneusz Piątek
Po więcej ciekawostek zapraszamy TUTAJ
